Kapampangan (amanu)
Ing amanung Kapampangan (Kulitan: , IPA: [ˌkapamˈpaŋan]) o tatagurian dang Amanung Sisuan, metung ya karing amanu ning Filipinas. Pakasaut la karing lalawigan ning Pampanga ampong Tarlac ding menasang tubu nang mangamanu niti. Atin muring makatalastas kng amanung Kapampangan karing lalawigan ning Bataan ampong Nueva Ecija. Metung ya ing Kapampangan kareng walung manimunang lahi o grupung etno-linguistiko ning Pilipinas.
Kapampangan | |
Agkas | IPA: [ˌkapamˈpaŋan] |
---|---|
Katutubu king | Pilipinas |
Labwad | Central Luzon |
Etnisidad | Kapampangan people |
Tubung talasalita | unknown (1.9 million cited 1990 census)[1] 6th most-spoken native language in the Philippines[2] |
Deng Diyalektu | |
Latin (Kapampangan or Spanish alphabet); Makasulat ya kanita king: Kulitan (kebaluan ya murin anti mung Matuang Kudlitan, Pamagkulit o Súlat Kapampángan) | |
Estadu Opisyal | |
Amanu Opisyal king | Regional language in the Philippines |
Panibalan ning | Commission on the Filipino Language |
Deng kodigong pampamyalita | |
ISO 639-2 | pam |
ISO 639-3 | pam |
![]() Kapampangan-speaking area | |
This article contains IPA phonetic symbols. Without proper rendering support, you may see question marks, boxes, or other symbols instead of Unicode characters. |
![]() |
Ining articulu atin yang sulat Isic. Nung alang rendering support, mapaliaring manakit kang question mark, kahun, o aliwang kulit lipat da reng sulat Isic. |
Ining artikulu atin yang sulat a Indic. Nung alang ustung rendering support, malyaring deng mayakit question marks or boxes, misplaced vowels or missing conjuncts imbes na Indic text. |
Mayayakit ing Adua lang panig deng tutuki caniting bage. Deng metung a panig ila ding "Purista" o "Macabansa" Ing buri at tutukian da isulat ya ing capampangan agpang king ABAKADA a alang letrang C, J, LL, QUI,GUE, GUI. Yla deni mu naman ding tutuki keng "wikang Pambansa" ortografia o SÚLAT WÁWÂ
Ketang 1946, y Zoilo Hilario, ing Capampangan a cayabe keng "Institute of National Language", mebisa yang ing magamit keng Capampangan ing Ortografiyang makabase keng Tagalog. Antimo nung ding letrang:
C, when soft with S, (cinco to sinko)
C, when Hard to K, (carin to karin)
F, with P, (filipinas to Pilipinas)
G, when soft to H, (virgen to birhen)
J, with H, (lijim to lihim)
QU, with K, (quing to King/ queca to keka?
V with B (viuda to Byuda)
X, with KS (examin to eksamin)
Z, with S (lapiz to lapis)
Yan ngeni ing balu at cabisada ra deng Moderno o Cayanacan tamu.
NG CANGATBA NAMANG PANIG: Ila ding "traditionales o Conservativos"(SÚLAT BACÚLUD), a miyanad at misane ABCD O alfabetong Castila. Ing sasabian da, ing Amanu tamu megambul at mesese keng alkfabetong iti. Macanyan de canung sinulat deng mengapaunang bantug at kilalang talasulat keng Capampangan. Iti yang tutukian at buri da deng MACATUA tamu.
NGENI, atin nang aliwang grupo o panig a migbili pilatan da reng aduan
mesaglaue grupo. Ing metung careting mipunta pilatan ila ding meging talalikas ning biblia keng amanung sisuan, (Venancio Q. Samson, Society of St. Paul).
Ing gewa ra:
Leco re ing Que at Qui - inalili de ing Ke at Ki;
Leco re ing Gue at Gui - gewa deng Ge at Gi;
Leco ra J at malambut a Ge at Gi - inalilan dang H;
Ding Enge at II - inalili dong NY at NIE at Li;
bang era panibayuan deng Cayanacan.
Tinagan de ing C istung tutkian de ing letrang A, O, at U.
Bang e maging sawil babasan para kareng Macatua at tambing apansingan ning babasa a ing amanu yang Capampangan, eya Tagalog o wikang pambansa ing makasulat.Anya ing letrang C, maging palatandanan (identity) ne ning langguaheng Capampangan.
DETANG lagiung tau, lugal, animal, tanaman at aliwa pa"Misulat la ketang sadia rang lagiung Espanol. Anti mu ing Juan, Jesus, Quiapo, Paranaque, Quezon, profeta, fareseos, etc.
DING ANDAM a amanu caring aliuang langguahe, antimo ing Fiesta,versiculos, capitilo, texto, boxing, hockey, baseball etc. manatili la nung macananu rong pagleletra king langguaheng piyandaman da. Ngara pin, nung andaman mu la mu, ot cailangan la pang iyaliua aniu?
AMANUNG INANGKIN, anting sariling langguaheng Capampangan, antimo ing caministilan, pero, pastul, mesiyas, profciya. Magagamit ya pa muring ng letrang Y. Anti murin, ing letrang W, ene masyadung magagamit subali caring amanung masicitas king langguaheng Inglish, Hebrew at aliwa pa.
Kapampangan | |
---|---|
Magagamit ya king: | Filipinas |
Rehiyon: | Kalibudtarang Luzon |
Tubung mangamanu: | 2.3 million |
Maki kaliwas a amanu: | - |
Ranggu: | E ya kayabe karing manimunang dinalang amanu keti yatu |
Genetic classification: |
Austronesian Malayo-Polynesian |
Pamangilalang Basal | |
Amanu neng basal ning: | - |
Panibalan ne ning: | - |
Language codes | |
ISO 639-1 | - |
ISO 639-2 | pam |
SIL | PMP |
Kalamnan
GeografiaAlilan/I-edit
Lalawigang PampangaAlilan/I-edit
Lalawigang TarlacAlilan/I-edit
Lalawigang Nueva EcijaAlilan/I-edit
Lalawigang BataanAlilan/I-edit
Kasusug Kilwal (External Links)Alilan/I-edit
- 10 ICAL Paper - Orthography Dispute
- 10 ICAL Paper - Diacritical Marks
- 10 ICAL Paper - Transitivity & Pronominal Clitic Order
- Austronesian Basic Vocabulary Database
- Bansa.org Kapampangan Dictionary
- Kapampangan lessons, ortografíang Español
- Akademyang Kapampangan discussion group
- ↑ Kapampangan at Ethnologue (17th ed., 2013)
- ↑ Philippine Census, 2000. Table 11. Household Population by Ethnicity, Sex and Region: 2000