Ing leon (Panthera leo) metung ya kareng apat a mangaragul a pusa king genus a Panthera, a kayanib king familiang Felidae. Ating lalaking leon a maki bayat a 250 kg (550 lb) [4] at uli na niti, iti ing kaduang pekamaragul a mabieng uri king familia da reng pusa, kaibat ning tigre. King salukuyan, ating maliap a leon king Africa king Mauli ning Sahara ampo king Asia, metung a misnang mamiligrung populasiun king pangulu-albugang India, uling mewala ne king Pangulung Africa, Kalibudtang Aslagan (Middle East) ampong Albugang Asia king panaun a makikasalesayan (historic times). Angga king wakas ning panaung Pleistocene, a manga 10,000 banua ing milabas, ing leon ing pekamaleparan tutuknangan kareng mangaragul a mammal pang-mamala (land mammal) king yatu bukud kareng tau. Mayayakit la king keraklan king Africa, maragul a dake ning Eurasia manibat king albugang Europa angga king India, ampo kareng Americas manibat king Yukon angga king Peru.

Leon[1]
Fossil range: Mumunang dake ning Pleistocene anggang bayu-bayu
Lalaki
Lalaki
Babai
Babai
Kabilian a pang-konserbasiun
Scientific classification
Kaarian: Animalia
Phylum: Chordata
Pinduan: Mammalia
Orden: Carnivora
Familia: Felidae
Genus: Panthera
Species: P. leo
Binomial name
Panthera leo
(Linnaeus, 1758)
Pamikalat da reng leon king Africa
Pamikalat da reng leon king Africa
Ing pamikalat da reng leon king India. Ing Kakeuan ning Gir (Gir Forest), king Estadu ning Gujarat, ing tauli dang natural dang tuknangan deng manga 300 a maliap (wild) a Leon a Asianu. Ating balak a magdalang mapilan kareti king Kuno Wildlife Sanctuary king kasiping a Estadu, ing Madhya Pradesh.
Ing pamikalat da reng leon king India. Ing Kakeuan ning Gir (Gir Forest), king Estadu ning Gujarat, ing tauli dang natural dang tuknangan deng manga 300 a maliap (wild) a Leon a Asianu. Ating balak a magdalang mapilan kareti king Kuno Wildlife Sanctuary king kasiping a Estadu, ing Madhya Pradesh.
Synonyms
Felis leo
Linnaeus, 1758[3]

Manga apulu anggang labing apat (10-14) lang banuang mabibie deng leon king ilang (in the wild), kabang nung makakulung la, miraras lang aduang pulung banua. King ilang, malagad la mu deng lálaking miraras king edad a apulung banua uling mangasugat la reti neng makipate la kareng karelang karibal.[5] Keraklan, manuknangan la kareng en:savanna ampong en:grassland, dapot atin muring miraras kareng kakeuan. E la karaniwan king panga-mabásang animal (social animals) da deng leon nung icumpara la kareng aliwang pusa. Ing metung a grupu o pride da reng leon, bibilugan de reng bábaing kamaganak ampo reng karelang ának, ampong malating bilang da reng lálaking atiu king edad. Keraklan, abe-abe lang mangasu deng bábaing leon, at keraklan, mangaragul lang en:ungulate deng karelang darakpan. Metung yang apex ampong keystone predator ing leon, dapot mamulut (scavenge) la murin nung kailangan. E ra sasarian deng keraklan kareng leon a makamate o mangan tau, dapot ating mapilang mipatunayan a mamangan tau, o mánintun kanan a tau.

Metung yang vulnerable species o uring mibibili king panganib ing leon, at miliari kaya aniang milabasan a aduang decada ing mapaliaring e na mibaligtad a pangabawas ning populasiun a 30 anggang 50 porsientu.[6] E la maliaring mantinian deng populasiun da reng leon king kilual da reng mituldung reserve ampong national park. Lipat ning e re pa lubusang aintindian ing sangkan ning pangabawas a iti, ing pekamaragul a pigaganakan da, ing pangawala da reng sadia rang tutuknangan da, ampo ing pamakilaban da kareng tau. Kukulung da la deng leon kanita pang panaun da reng Romano, at metung lang manimunang uring bibili da ampong payalbe kareng zoo king mabilug a yatu manibat aniang kalabing walung dilanua o siglu (eighteenth century). Saup-saup la reng zoo king mabilug a yatu kareng takbang para king pamagparakal kareng mamiligrung leon a Asianu.

Karas king itsura, kapansin-pansin ya ing lalaking leon, a makikilala king kayang kiling o mane. Ing leon, lalu na ing lupa ning lalaki, ing metung kareng pekamalaguang akilalang sagisag a animal king cultura da reng tau. Kanita pang panaun a Upper Paleolithic, atin nang larawan da reti, kapamilatan da reng dinukit a istatua ampong pinintura kareng lukib o kueba ning Lascaux and Chauvet, pati na kareng cultura aniang minuna ampo king Edad Media nung nu la mayayakit deti. Ati lu reti king literatura o malagung paniulat, kareng dinukit, larawan a pinintura, bandera, ampo kareng pelicula.

Notes

  1. Template:MSW3
  2. Bauer, H., Nowell, K. & Packer, C. (2008). Panthera leo. In: IUCN 2008. IUCN Red List of Threatened Species. Retrieved 9 October 2008.
  3. Cite error: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Linn1758
  4. Cite error: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named nowak
  5. Smuts, G.L. (1982). Lion. Johannesburg: Macmillian South Africa (Publishers)(Pty.) Ltd., 231. ISBN 0-86954-122-6. 
  6. Nowell & Bauer (2004). Panthera leo. 2006 IUCN Red List of Threatened Species. IUCN 2006. Retrieved on 11 May 2006. Database entry includes a lengthy justification of why this species is vulnerable.

Dalerayan

  • Baratay, Eric; Elisabeth Hardouin-Fugier (2002). Zoo : a history of zoological gardens in the West. London: Reaktion Books. ISBN 1861891113. 
  • Blunt, Wilfred (1975). The Ark in the Park: The Zoo in the Nineteenth Century. London: Hamish Hamilton. ISBN 0241893313. 
  • de Courcy, Catherine (1995). The Zoo Story. Ringwood, Victoria: Penguin Books. ISBN 0140239197. 
  • Schaller, George B. (1972). The Serengeti lion: A study of predator-prey relations. Chicago: University of Chicago Press. ISBN 0226736393. 

Suglung palual

 
Ing Wikimedia Commons atin yang mediang maki kaugnayan kang/king:

Template:Carnivora